Üretim Aşamaları
- Ülkemizde Narenciye yetiştiriciliğinin yaygın olarak yapıldığı Akdeniz ve Ege bölgelerinde, Akdeniz iklimi hâkimdir ve genellikle nisan ayından sonra yağışlar kesilir veya yetersiz olur. Bu yağışsız dönem, ekim ayı ortalarına veya kasım ayına kadar devam eder. İşte bu dönemde ağaçların sulanması gerekli olur.
- Toprak yapısı ve derinliği, turunçgil yetiştiriciliğinde en önemli
faktörlerden birisidir. Derin, taban suyu düzeyi düşük, iyi drene olabilen,
kumlu, kumlu-tınlı, tınlı ve killi-tınlı yapıya sahip, hafif ve orta yapıdaki
topraklar, narenciye yetiştiriciliği için uygundur.
- Son yağışlar kesildikten sonra genellikle nisan ayı içerisinde
toprak işlemesi yaparak yabancı otların ortadan kaldırılması, toprağın
kabartılması ve düzenlenmesi sağlanır. Böylece suyun düzenli bir
şekilde dağıtımı mümkün olur.
-Sulama kanal ve arklarının temizliği yapılır.
- Seçilen sulama yönetimine göre, bahçenin setleri (tirleri) çekilir
veya karıklar (çizgiler) açılır. Yağmurlama veya damla sulaması
yapılacaksa tesisatı kurulur.
- Turunçgillerin yıllık su ihtiyaçları toprak, iklim ve ağacın fizyolojik
durumuna bağlı olarak 800-1.200 milimetre arasında değişir. Ancak
bunun tamamı sulama ile verilmez. Bir kısmı yağışlarla karşılanır.
Yapılan araştırmalara göre, mayıs-ekim döneminde narenciye bahçelerine, salma sulama olarak 650-750 milimetre arasında su
vermek gerekmektedir. Bu miktarlar, yağmurlama sulaması için 500-600
milimetre ve damla sulaması için ise 300-400 milimetredir.
Akdeniz ve Ege bölgelerinin narenciye tarımı yapılan yerlerinde,
ilkbahar gübrelemesinden sonra, mayıs ortası veya haziran başından
itibaren genellikle toprağın yağışlarla ıslanması beklenemez ve
ağaçların sulanması gerekir. Bazı yıllar, yağışların erken veya geç
kesilme durumuna göre, sulamanın başlangıcı bir veya birkaç hafta
oynama gösterebilir. İlk sulamadan itibaren belli aralıklarla sulamaya devam edilir ve genellikle ekim ortası veya kasım başına kadar sulama
yapılır. İlk etkili yağışların erken veya geç başlaması, bazı yıllar son
sulama tarihlerinde bir veya birkaç hafta değişikliğe neden olabilir.
- Damla Sulama: Bu yöntemin esası, suyun alçak basınçla borulardan taşınarak,
damlatıcılarla damla damla, çok yavaş bir şekilde toprağa verilmesidir. Damla sulamasında da, kullanılan suyun birinci sınıf olması ve
özellikle tuz ve kireç içeriğinin belirlenen sınırlar içerisinde olması
şarttır. Ayrıca damla sulama suyuna gübre
karıştırılarak gübreleme de yapılabilir. Son yıllarda yapılan çalışmalar turunçgiller için en uygun ve
randımanlı sulama sisteminin damla sulama sistemi olduğunu
göstermiştir.
- Yapılan
araştırmalar, gübrelemenin verim artışındaki payının % 50’nin üzerinde
olduğunu göstermiştir. Meyve ağaçları üzerinde yapılan çok sayıdaki
gübreleme denemeleri; gübreleme ile ürünün miktar ve kalitesinin
önemli ölçüde yükseltilebileceğini, ağaçların hastalık ve zararlılara
dayanıklılıklarının artırılabileceğini ispatlamıştır. Turunçgillerde en çok noksanlığı görülen makro besin
maddeleri Azot (N), Fosfor (P) ve Potasyum (K); mikro besin maddeleri
ise Çinko (Zn), Mangan (Mn) ve Demir (Fe)’dir.
- Turunçgillerde, diğer meyve türlerinde olduğu gibi
uygulanacak gübre miktar ve cinslerinin belirlenmesindeki en iyi
yol yaprak ve toprak analizlerinin yaptırılmasıdır.
- Ülkemiz turunçgil bahçelerinde yüze yakın zararlı tür mevcuttur.
Bu kadar fazla sayıda zararlı olmasına karşılık bir o kadar da faydalı
mevcuttur. Bu nedenle uygun ilaçlama yapılmalı ve zarar verici etmenler ortadan kaldırılmalıdır.
- Turunçgiller, diğer tropik ve subtropik meyvelerle
karşılaştırıldığında daha uzun bir hasat sonrası ömre sahiptir.
- Hasat genelde yaralanmaların en çok olduğu ve patojenlerin en
fazla bulaştığı aşamalardandır. Hasat zamanı ve şekli önemli olduğu
gibi işçilerin tırnakları, meyveyi hırpalamaları, hatta psikolojik durumları
bile hasat esnasında oluşan zararlanmalar üzerine etkilidir.
Turunçgil hasadı ülkemizde bir hasat ekibi ile yapılır. Bu insanlar
genelde birim zamanda çok fazla miktarda meyve toplamak ve
kasalamak üzerinde uzmanlaşmıştır. Hasat öncesinde toplama ekibi
meyvelerin toplanması ile ilgili bilgilendirilmelidir.